Zęby mądrości to tak zwane „ósemki”, czyli ostatnie w kolejności zęby trzonowe. Nie mają swoich odpowiedników w postaci mleczaków, przez co miejsce w jamie ustnej do swobodnego wzrostu jest dla nich ograniczone. Jakie są objawy wyrastających zębów mądrości i kiedy warto udać się na wizytę do stomatologa? Dlaczego nie warto bagatelizować bólu zęba mądrości oraz z czym wiąże się jego ekstrakcja?
Ząb mądrości – dlaczego rośnie?
Aktualnie ósemki nie mają żadnej konkretnej funkcji. Takie uzębienie jest wynikiem ewolucji, bowiem kiedyś były potrzebne człowiekowi do rozgryzania gruboziarnistych pokarmów. Dzięki zmianom żywieniowym zęby mądrości nie są już niezbędne. Ewolucja sprawiła także, że kości szczęki i żuchwy ludzkiej są mniejsze, dlatego często na wyrastające ósemki po prostu nie ma miejsca. W dzisiejszych czasach wyrastają w pełni jedynie u 20% dorosłych osób.
Ząb mądrości – objawy
Ósemki wyrastają mniej więcej między 17 a 25 rokiem życia i nie musi być to bolesny proces – wiele osób nawet nie wie, że zęby mądrości wyrosły, bądź są w fazie wzrostu. Najczęściej spotykanymi objawami jest zaczerwienienie, lekkie opuchnięcie okolicy dziąseł. Na ogół jednak w tym czasie pacjentowi mogą towarzyszyć dolegliwości bólowe. Wynika to między innymi ze zbyt dużego stłoczenia w jamie ustnej.
Ząb mądrości nie ma miejsca na wzrost, przez to może uszkadzać pozostałe. W wyniku ucisku dochodzi nawet do przesunięcia zębów. Istnieje ryzyko, że to doprowadzi to do poważnych infekcji, nasilenia się bólu, nie tylko miejscowego, ale zdarza się także, że promieniuje on do gardła i szyi. Przy wzroście zęba mądrości może dojść do zapalenia w jego okolicy. Jeśli jego nacisk będzie oddziaływał na zatoki, niewykluczone są dokuczliwe i promieniujące bóle głowy. Często obserwowanym objawem jest także szczękościsk.
Ząb mądrości – usuwanie
Decyzję o usunięciu zęba mądrości powinien podjąć lekarz, dlatego istotne są regularne wizyty u dentysty – minimum 2 razy w roku. Może okazać się bowiem, że ósemka rośnie prawidłowo, a dzięki przeglądom i odpowiedniej higienie nie wymaga leczenia. Niestety, w większości przypadków należy je usunąć, ze względu na krzywy wzrost, przyleganie do reszty uzębienia (możliwe uszkodzenie), próchnica, pojawienie się guzków i torbieli, bądź jeśli istnieje ryzyko zatrzymania zębów.
Najczęściej ząb mądrości jest usuwany chirurgicznie. Choć wiele osób może zrazić wizja poważnego zabiegu, zazwyczaj nie wiąże się on z powikłaniami. Sam proces usunięcia odbywa się przy znieczuleniu, najczęściej miejscowym (przewodowym). Zdarza się, że niezbędne jest znieczulenie ogólne. Po zabiegu, miejsce, w którym usuwano zęba, jest zaszywane.
Niestety po ekstrakcji trzeba liczyć się z bólem, opuchlizną, ewentualnymi zasinieniem, problemem z otwieraniem szeroko ust czy szczękościskiem. Nie są to jednak długotrwałe powikłania – trwają mniej więcej do 48 godzin. Po zabiegu wskazane są zimne okłady czy ssanie kostek lodu. Jeśli ból nie ustępuje, dozwolone są wskazane przez lekarza leki przeciwbólowe. Zaleca się jedzenie pokarmów niewymagających gryzienia, najlepiej mające temperaturę pokojową.
Nieleczony ząb mądrości – konsekwencje
Duża część społeczeństwa na myśl o wizycie u dentysty woli odczekać, aż ból po prostu minie. Towarzyszy temu często duża ilość liczba przeciwbólowych. Lekceważenie sytuacji w większości przypadków może się wiązać z przykrymi konsekwencjami. Nawet jeśli nie odczuwamy bólu i wydaje nam się, że ząb mądrości nie jest kłopotliwy – warto udać się na wizytę kontrolną i poddać się badaniu specjalisty.
Nie wszystkie zmiany widać gołym okiem. Ząb może być nieprawidłowo ustawiony w kości. Problematyczne jest także umiejscowienie ósemek – często nie są całkowicie wyrośnięte, a to, że znajdują się na końcu jamy ustnej, może utrudniać ich higienę. Skutkować to może zapaleniami i próchnicą. Stan uzębienia ma ogromny wpływ na zdrowie i samopoczucie. Jeśli odczuwasz ból, dyskomfort lub obserwujesz wcześniej wspomniane objawy, nie czekaj – zapisz się do stomatologa.
